فصل10:دستگاه حرکتی

دستگاه حرکتی شامل دو قسمت است:1-ماهیچه ها

2-استخوانها

وظایف استخوانها:الف:تکیه گاه ماهیچه ب:خون سازی ج:ذخیره یون های بدن

وظایف اسکلت:الف:شکل دادن به بدن ب:حفاظت از اندام ها مثل:جمجمه ج:حمایت از اندامها مثل:حمایت از ستون مهره ها از روده و معده د:سرعت دادن به حرکت بدن

ساختمان استخوان:1-سلول زنده

2-ماده زمینه ای:الف:ماده معدنی(ساخته شده از کلسیم و فسفر) که باعث مقاومت و فشار می شوند.

ب:مواد آلی(ساخته شده از رشته های پروتئینی) که باعث مقاومت در برابر ضربه می شوند.

غضروف:ماده اس است از جنس بافت پیوندی که کار های زیر را بر عهده دارد:

1-شکل دادن به برخی از اندام ها مانند بینی و لاله گوش

2-جلوگیری از سائیده شدن استخوان ها

3-آسان شدن حرکت مفصل ها

4-باز نگه داشتن برخی از لوله های بدن مانند:سرخرگ ها و نای

5-در ساختار برخی از دریچه های بدن مانند دریچه قلیب و دریچه مقعد

نکته:غضروف رگ خونی ندارد برای همین است که دیر ترمیم می شود.

مفصل:به محل اتصال دو استخوان می گویند.

انواع مفصل:1-مفصل ثابت:در این نوع مفصل دو استخوان به وسیله دسته های استخوانی به هم جوش خورده اند مانند:جمجمه و لگن

2-مفصل نیمه متحرک:در این مفصل دو استخوان به وسیله غضروف به هم متصل شده اند و حرکت کمی دارند ولی مایع مفصلی ندارند مثل:قفسه سینه

3-مفصل متحرک:در این مفصل دو استخوان به وسیله رباط به هم وصل شده اند کیسه غضروفی و مایع غضروفی دارند مثل:زانو و آرنج و شانه

تعریف رباط:رشته محکمی از جنس بافت پیوندی که دو استخوان را در مفصل به هم وصل می کنند.

انواع مفصل های متحرک:1-گوی و کاسه ای:شانه

2-لولایی:زانو

3-زینی:شست

4-محوری:آرنج

5-لغزنده:مچ یا مچ دست

6-کوندیلی:انگشتان دست به جز شست

ماهیچه:از سلول هایی به نام تار ماهیچه ای (میون میوست)که خاصیت انقباض پذیری دارند.

انواع ماهیچه:1-اسکلتی:الف:بر روی استخوان ها قرار دارند برای همین است که به آن اسکلتی می گویند ب:زیر میکروسکوپ دارای خطوط تیره وروشن هستند ج:به رنگ قرمز و سفید اند د:ارادی اند ر:رشته ای شکل اند س:چند هسته ای اند ص:کارشان حرکت دادن استخوان های بدن است

ماهیچه های اسکلتی به وسیله زرد پی(تاندون):رشته سفید محکمی است از جنس بافت پیوندی که که ماهیچه را به استخوان متصل می کند.

بزرگترین زرد پی بدن آشیل نام دارد که از پاشنه پا تا زیر زانو ادامه دارد.

ماهیچه های اسکلتی جفت ، جفت کار می کنند یعنی اگر ماهیچه ای منقبض شد و استخوان حرکت کرد،برای برگشت به محل اول خودش باید ماهیچه دیگری وجود داشته باشد تا با انقباظش ابتکار انجام شود.

2-ماهیچه ها صاف:الف:این ماهیچه ها به وسیله پرده هایی به استخوان ها متصل هستند و به این دلیل که زیر میکروسکوپ خطوط تیره و روشن ندارند،صاف نامیده می شوند ب:سفید رنگ هستند ج:دوکی شکلند د:تک هسته ای اند ر:غیر ارادی اند مثل:معده،روده،نای،شش و رگ ها

3-ماهیچه های قلبی:الف:قرمز رنگ اند ب:مخطط هستند ج:یک تا دو هسته دارند د:رشته ای و منشعبند ر:غیر ارادی اند مثل:(فقط) ماهیچه قلب